Het is de laatste schoolweek voor de zomervakantie en de zon doet vandaag goed haar best. Met zo’n 28 graden buiten zoekt pedagogisch medewerker Bernadet Lucht (47) de koele groepsruimte van bso Papaverweg in Zwolle op. Ze buigt zich over haar laptop. “Nog even wat werk afronden hoor,” zucht ze. “Ik heb na vandaag vakantie, maar vrees dat ik morgen ook nog wat moet doen om alles af te krijgen.” Uit haar woorden blijkt de druk die overal voelbaar is in de kinderopvang. Door het personeelstekort moeten locaties zelfs tijdelijk hun deuren sluiten. En tóch opent Doomijn deze vakantie opnieuw een zomerschool voor peuters.
Dat de behoefte aan extra begeleiding van de zomerschool groot is, blijkt wel uit het flinke aantal aanmeldingen: in totaal zijn er zo’n 170 kinderen opgegeven voor de zomerschool. Maar waar Doomijn normaal gesproken zeven zomerschool-locaties opent – en het al uitdagend is om alle kinderen daar te plaatsen – zijn er dit jaar het door het personeelstekort vijf, en is er helaas maar plek voor ongeveer 80 kinderen. Bernadet: “Dit had ik graag anders gezien. Ik gun ieder kind een plekje op de zomerschool.”
Een tekort aan medewerkers en bijna 80 kinderen, verdeeld over vijf locaties van Doomijn; dat is een logistieke uitdaging. “Het rondkrijgen van de personele bezetting is dit jaar behoorlijk uitdagend. Daar loop ik echt tegenaan,” erkent Bernadet. Gelukkig komt hulp komt uit alle hoeken, zoals van haar eigen dochter die vrijwillig komt meedraaien op de zomerschool. “Als de medewerkers er maar staan en alle kinderen op de juiste locaties zijn geplaatst, dan loopt de rest wel los. Ik houd dit strikt bij en vraag mijn collega’s regelmatig om te controleren of alles klopt.”
Twee jaar geleden ontstond het idee van de zomerschool, nadat de lockdown de opvang van peuters langere tijd stil legde. De zomerschool geeft een impuls aan de ontwikkeling van peuters en maakt de overgang naar de basisschool eenvoudiger. “Bij peuters zie je na de zomervakantie vaak al dat ze weer helemaal opnieuw moeten wennen,” vertelt Bernadet. “Zes weken vrij zijn, is best lang. Kinderen en ouders zijn dan helemaal in de vakantiemodus. We kiezen daarom bewust voor de laatste drie weken van de vakantie vanwege de goede aansluiting op de peuteropvang of de basisschool,” legt ze uit.
De zomerschool is er voor peuters die extra begeleiding nodig hebben of als ouders ondersteuning kunnen gebruiken. Wanneer kinderen precies in aanmerking komen voor de zomerschool, benoemt Bernadet liever niet. “Ik houd niet van hokjes. Ik plaats kinderen veel liever in hartjes. Ieder kind is uniek en dat vind ik ook op de zomerschool belangrijk.”
Op de zomerschool krijgen de kinderen ieder jaar een prentenboek. Bernadet: “Kinderen kunnen zich vaak goed identificeren met dieren, daarin zien ze zichzelf terug. Daarom richten we ons dit jaar met het boek ‘Gewoon zoals je bent’ – over een olifant die graag anders wil zijn – op de ‘eigen ik’ van kinderen. We laten hen spelenderwijs nadenken over vragen als: Wie ben ik? Wat mag ik doen? Of wat vind ik fijn? En geven hen mee dat ze er mogen zijn.”
Wat Bernadet zo mooi vindt aan de zomerschool, is dat de richtlijnen van VVE (Voor- en Vroegschoolse Educatie) even helemaal worden losgelaten. “Hier geldt: alles mag en niets moet. Kinderen komen hier voornamelijk een ochtend spelen en veel ervaren. Het gaat mij om de meerwaarde en het plezier dat je de kinderen kan bieden. Al is het maar een glimp in hun ogen omdat iets hen uiteindelijk lukt. Ook hoop dat ik collega’s het naar hun zin hebben gehad en dat het ‘moeten’ er voor hen even af is. Dan is een dag wat mij betreft geslaagd.”
Ondertussen steekt een collega haar hoofd om de hoek: “Mogen de kinderen buiten in het water spelen?” “Ja hoor,” antwoordt Bernadet. “Vies worden mag, dat is óók Doomijn.”
Een draaiboek vol inspiratie ligt klaar voor de zomerschool, maar Bernadet hoopt vooral dat de pedagogisch medewerkers zélf met ideeën komen: “Het mooist is eigenlijk als ze dit draaiboek helemaal niet nodig hebben!” Ook de gemeente ontvangt dit draaiboek, zodat zij kan zien wat er gedaan is met de eisen rondom ouderparticipatie, bewegen en taal.
“Ik houd niet van hokjes. Ik plaats kinderen veel liever in hartjes. Ieder kind is uniek.”
Bernadet
Rondom het thema van dit jaar, ‘Natuurlijk… spelen!’, worden op de zomerschool allerlei workshops georganiseerd. Van natuur en muziek tot koken en knutselen. “Onze workshops worden ook aangeboden bij Prokino en Kinderopvang Breed, met wie we samenwerken,” vertelt Bernadet enthousiast. “Dit vind ik erg leuk, zo’n samenwerking mag van mij nog veel vaker! We doen het uiteindelijk allemaal voor de kinderen.”
De kinderen op de zomerschool komen van verschillende locaties en het is aan de pedagogisch medewerkers om hun vertrouwen te winnen. Bernadet: “De kinderen gedragen zich niet anders dan op hun reguliere opvanglocatie. Als je zelf open bent, zijn de kinderen ook open. Probeer zoveel mogelijk gezellig en leuk te doen, dan is de binding er vrij snel.” Die persoonlijke aanpak werkt goed. Zo had Bernadet twee jaar geleden schelpen opgedoken en zand meegenomen uit Spanje. “De kinderen wilden het liefst iedere dag het verhaal horen!”
Met sommige kinderen van haar eigen locatie heeft Bernadet al een band. “Twee jaar geleden had ik een meisje op de zomerschool, wiens zusje dit jaar komt. Omdat ik haar al ken, kan ik haar enthousiasmeren. Ik ben benieuwd of ze het nét zo leuk vindt als haar zus.” Ook ouders zijn heel enthousiast over de zomerschool, al kunnen ze dat niet altijd in het Nederlands uitdrukken. “Het hoeft niet met taal te zijn,” vindt Bernadet. “Soms is een dankbare blik of knik al genoeg.”
“Ik ben weleens moe, maar dit werk geeft me zoveel energie tussen m'n oren!"
Bernadet was zelf nog maar een kind toen ze al op andere kinderen paste. Na haar opleiding Agogisch Werk (nu SPW) kwam ze in het vak terecht. Eerst ging ze aan de slag als onderwijsassistente op verschillende scholen, waarna ze in een sportschool onder andere de opvang voor kinderen coördineerde. Toen Bernadet twee keer achter elkaar kanker kreeg, was ze een hele tijd uit de roulatie. Langzaamaan begon ze weer met vrijwilligerswerk – onder andere bij Doomijn – waarna ze in 2018 betaald als pedagogisch medewerker aan de slag ging. Nu werkt Bernadet op bso Papaverweg en is daarnaast onderwijsassistente op IKC Het Festival. Twee jaar geleden werd ze benaderd om mee te werken aan de zomerschool en ook dit jaar heeft ze een coördinerende en uitvoerende rol.
