‘Geniet nog maar even van je nachtrust…’, hoorde je vast vaak voordat je kinderen kreeg. Helaas hoort slecht slapen er in de eerste jaren voor veel kinderen – en jou als ouder – bij. En heb je net een lekker ritme te pakken, maakt je kind weer een sprongetje… Die gebroken nachten zijn voor niemand leuk!
Gelukkig kun jij in veel gevallen iets doen als jouw kind niet goed slaapt. Van slaapritme tot slaapassociaties, night terrors en meer: met ons webinar ‘Gebroken nachten’ helpen we jullie op weg naar een betere nachtrust. Klik op de video of de knop hieronder om het webinar te bekijken.
Mijn kind is gewend om op het kinderdagverblijf buiten te slapen. Mag het ’s nachts met het raam open slapen of is dit te koud?
Een open raam is prima, gezond zelfs! Je kunt je kind hier op kleden. Zorg voor een fijne, veilige (4-seizoenen) slaapzak, passend bij de temperatuur.
Moet het bedritueel door één ouder gedaan worden, of kan er verschil zijn tussen beide ouders?
Een bedritueel kan prima door verschillende personen worden uitgevoerd, anders zou het wel heel lastig worden! Zorg voor houvast door bijvoorbeeld een vast boekje of dezelfde knuffel te gebruiken bij het slapen gaan.
Wat kan je het beste doen met een kleuter die bijna elke nacht vanaf 03:00/04:00 wakker is?
Kan je kleuter zelf aangeven wat er is, ’s nachts? Dan kun je samen zoeken naar oplossingen die helpen. Vaak weet een kind dit zelf goed aan te geven! Ook als je kind aangeeft dat hij gewoon wakker is en er niets is, is het belangrijk om hier op dezelfde manier op te reageren: kort en rustig. Waarschijnlijk begint je kind rond dat tijdstip aan een nieuwe slaapcyclus. Geef hem een idee om langzaam weer slaperig te worden, bijvoorbeeld even een boekje lezen.
Mijn dochter heeft last van night terrors en wordt heel moe wakker. Kan dit met elkaar te maken hebben?
Over night terrors is bekend dat kinderen er niets aan overhouden. Het is niet bekend of moe wakker worden hier mee te maken heeft.
Mijn baby van vier maanden wordt wel vier keer per nacht wakker. Ze valt dan alleen aan de borst in slaap, waardoor mijn partner haar niet kan overnemen. Hoe kan ik dit veranderen?
Voor jouw dochter is de borstvoeding een slaapassociatie geworden. In dit geval zou het mooi zijn als het je lukt om deze associatie langzaam te vervangen door iets waar ze zelf mee leert in slaap te vallen.
Mijn dochter van 1,5 jaar oud wordt elke nacht wakker rond 04.00 uur. Ze is dan een uur wakker en wil alleen bij mij verder slapen. Hoe moet ik dit aanpakken?
Jouw dochter lijkt geborgenheid en veiligheid nodig te hebben om weer verder te kunnen slapen. Een fijne slaapassociatie die kan helpen is bijvoorbeeld om haar een t-shirt met jouw geur eraan te geven, zodat jij dichtbij voelt voor haar.
Mijn zoontje van bijna 4 maanden krijgt borstvoeding en ik twijfel of ik ’s avonds genoeg melk geef. We geven nu ’s avonds afgekolfde melk zodat we weten dat hij genoeg binnen krijgt. Welke tijd kan je dit het beste geven?
Wat mooi hoe jullie zorgen en zo zorgvuldig kijken of je zoon genoeg voeding krijgt. De tijd hiervoor maakt niet veel uit. Het ligt er bijvoorbeeld ook aan of jullie je kind voeden op vraag of een ritme aanhouden. Belangrijk is in ieder geval om er zeker van te zijn dat je je kind niet met een hongerig gevoel te slapen legt.
Bij 4 maanden, 7 maanden etc. kan het slapen veranderen door nieuwe ontwikkelingen, maar is dit bij ieder kindje zo, of kunnen baby’s dit ook overslaan?
Het klopt dat we een aantal ontwikkelsprongen benoemden met een leeftijd van een aantal maanden erbij. Dit is een gemiddelde; ieder kind is uniek en ontwikkelt zich op een eigen manier en op eigen tijd. Sommige kinderen slaan ook sprongen over en gaan praten als ze het al goed onder de knie hebben, of tijgeren niet. Dat mag allemaal! Het kan helpend zijn om je ervan bewust te zijn, dat als je merkt dat je kind opeens heel anders en slechter slaapt, dat dit met een ontwikkeling te maken kan hebben. Je weet dan ook dat dit een fase is en vanzelf weer over gaat.
Mijn zoontje wordt vaak om de drie uur wakker. Hij heeft niet altijd honger ’s nachts, soms is een aai over z’n hoofdje al genoeg. Hoe kan ik ervoor zorgen dat hij doorslaapt?
Jouw zoontje laat zien hoeveel slaapcycli hij doormaakt en die zijn nog veel korter dan die van ons. Pasgeboren baby’s doorlopen in drie kwartier een hele fase van in slaap vallen, de diepere slaap, de remslaap en weer licht ontwaken. Soms wordt dit aaneengeregen en worden we niet echt helemaal wakker in de laatste fase. We zakken dan weer terug naar een diepere slaap. Jouw zoon lijkt in de laatste fase zover te ontwaken dat hij wat veiligheid vraagt om weer terug in slaap te vallen. Die lichte aai is die geruststelling en ook zijn slaapassociatie geworden. Jouw zoon leert zo ervaren dat de wereld nog steeds veilig is en hij nog altijd op jouw kan terugvallen. En hij laat nu al zien dat hij voor dat vertrouwen jou niet altijd meer nodig heeft!
Mijn dochter van 5 maanden komt heel moeilijk in slaap. Ze pakt geen speen, knuffel of t-shirt van ons. Ze is vaak 4 á 5 uur lang wakker en wat we ook doen, het helpt niet. Is laten uithuilen een optie of liever niet?
Bij Doomijn vinden we laten (uit)huilen geen fijne oplossing. Kinderen hebben als ze jong zijn nog geen mogelijkheden om zichzelf gerust te stellen of te troosten; ze hebben onze aanwezigheid en veiligheid nodig. Bovendien geloven we dat ze met dit huilen ons iets duidelijk maken; het is de taal die ze spreken voor alles wat ze nodig hebben. Dit kan een schone luier, voeding of contact zijn. Of een ander naar gevoel of ongenoegen waar ze niet iets mee kunnen. Buiten het kort zichzelf in slaap huilen, laten we kinderen dus niet huilen. Je hoeft het ook weer niet leuk te maken, in het (schemer)donker ze aanraken en kalmerend vertellen dat je er bent en erop vertrouwt dat ze rustig kunnen slapen is vaak genoeg. Dit vraagt soms veel herhaling. Het licht aandoen, boekjes lezen of uit bed halen zorgt er anders voor dat het kind te wakker wordt. Belangrijk is om uit te zoeken waarom je dochter van 5 maand de slaap zo moeilijk vat. Mijn advies zou zijn om eerst te laten kijken of er geen medische oorzaak is. Misschien doet haar nek pijn, of heeft ze reflux bijvoorbeeld.
Bij 4 maanden, 7 maanden etc. kan het slapen veranderen door nieuwe ontwikkelingen. Is dit bij ieder kindje zo, of kunnen baby’s dit ook overslaan?
Het klopt dat we een aantal ontwikkelsprongen benoemden met een leeftijd van een aantal maanden erbij. Dit is een gemiddelde; ieder kind is uniek en ontwikkelt zich op een eigen manier en op eigen tijd. Sommige kinderen slaan ook sprongen over en gaan praten als ze het al goed onder de knie hebben, of tijgeren niet. Dat mag allemaal! Het kan helpend zijn om je ervan bewust te zijn, dat als je merkt dat je kind opeens heel anders en slechter slaapt, dat dit met een ontwikkeling te maken kan hebben. Je weet dan ook dat dit een fase is en vanzelf weer over gaat.
Is het aan te bevelen om mijn kind te troosten op je schouder of uiteindelijk in je bed nemen als ze niet kan doorslapen in een ontwikkelfase? Ze kan er dan niets aan doen en het werkt wel goed, maar ik wil ook voorzichtig zijn om haar niet te veel te laten wennen aan het niet zelfstandig doorslapen.
Dit is inderdaad een lastig dilemma. Je wil je kind een veilig gevoel geven en laten weten dat je er voor hem bent. Daarin kun je op zich bij jonge baby’s niets teveel doen; je verwend ze niet. Iets oudere baby’s leren hiermee echter een slaapassociatie aan waarin ze jou dus nodig hebben om in slaap te vallen. Het blijft altijd goed om de veiligheid te bieden, maar verander tijdens zo’n sprong juist niet (teveel) aan het slaapritueel dat jullie hadden. Dat geeft juist houvast. Als je er van overtuigd bent dat het dagritme en de indeling van de dutjes nog oké is, houdt die dan ook aan. Geef je kind vooral overdacht veel aandacht en bevestiging en biedt nabijheid, want dat hebben ze nodig inderdaad! En zorg dat overdag ook rust is en niet teveel verandert. Zo leer je je kind geen nieuwe slaapassociatie aan, maar bied je wel waar je kind om vraagt in zo’n ontwikkelsprong.
Onze dochter van 2,5 jaar kan niet zelfstandig in slaap vallen. Het kost haar ’s avonds vaak 45 minuten om in slaap te komen en ze wil dan niet dat wij weggaan. We hebben haar wel een paar keer laten huilen, maar ook dan blijft ze huilen en schreeuwen en gaat ze echt niet slapen.
Om te leren zelfstandig in slaap te vallen, of zoals in het geval van jouw peuter: hier weer wat ondersteuning bij nodig te hebben, kun je met een aantal dingen rekening houden. Rekening houden met het ritme en de slaapbehoefte is de eerste. Leg je peuter niet weg als hij nog te wakker is, maar vóórdat de vermoeidheid te heftig is. Beide gevallen zorgen voor lastiger in slaap vallen. Laten huilen vinden we bij Doomijn geen goed idee. Ook een dreumes of een peuter geeft met huilen aan dat er iets niet lekker zit. Een klein beetje onvrede mag; omdat het kind het jammer vindt dat de leuke activiteiten tot een eind zijn gekomen. Bij deze tranen mag je aangeven dat je dit begrijpt. Gezien worden en erkend in het gevoel, helpt een kind altijd. Doet jouw peuter nog een middagdutje? Het kan zijn dat je denkt dat deze niet meer nodig is of dat het kan helpen ’s avonds door de middagslaap over te slaan, maar soms raakt de peuter daarmee juist oververmoeid. En bij oververmoeidheid is de slaap vatten juist lastiger. Een duidelijke slaaproutine, met iedere keer dezelfde handelingen zorgt ook voor minder weerstand. Daarbij is het ook belangrijk om consequent te blijven en grenzen aan te geven. Veel herhaling: ik snap dat je het jammer vindt, maar het is bedtijd. Je gaat nu slapen. Als de peuter zichzelf teveel over de toeren huilt en je weet dat er niet een ander probleem speelt, ga je even terug – geef een aai over de bol en herhaal je boodschap.
