‘Een hapje voor papa, een hapje voor mama én een hapje voor…’ ‘Daar komt het vliegtuigje aan!’ Trek jij aan tafel ook de hele trukendoos open zodat jouw kind een paar happen neemt? Gezonde voeding, iets nieuws proberen of überhaupt aan tafel blijven zitten: met een kind is dit niet altijd vanzelfsprekend. Wat doe je als jouw kind een moeilijke eter is, en hoe maak je samen eten dan weer leuk?
Wist je dat een baby wel duizenden smaakpapillen heeft en dat dit er op je 30e nog maar zo’n 250 zijn? Niet zo gek dus, dat een opgroeiend kind moet wennen aan nieuwe smaken. In iedere fase kan dat opnieuw een strijd met zich meebrengen. Eten is eigenlijk iets heel normaals: iedereen doet het. Maar als het eten bij jouw kind niet vanzelf gaat, ligt er veel druk op. Dan is eten ineens niet zo leuk meer… Gelukkig kun jij als ouder een heleboel doen zodat jouw kind straks gezellig aanschuift als jij zegt: aan tafel!
Naomi Baas is Pedagogisch Coach en Voedingsdeskundige bij Doomijn, en weet alles over opgroeiende kinderen én voeding. Welke voeding is gezond voor een kind? Wat doe je als jouw kind bij iedere hap zegt: ‘bah, lust ik niet’? En hoe kun je eten dan samen weer leuk maken? In ons webinar ‘Aan tafel!’ vertelt zij jou er alles over.
Vanuit haar eigen bedrijf Gezonde opVoeding geeft Naomi Baas voedingsadvies, kookworkshops en webinars rondom gezonde voeding. Wil je na het webinar ‘Aan tafel!’ verder aan de slag met lekker en gezond eten voor jouw kind? Volg dan de online training ‘Stoere proever’ – beschikbaar vanaf eind november. Naast veel kennis, krijg je in deze training ook verschillende tools, zoals een concreet stappenplan om thuis gelijk mee aan de slag te gaan!
Volg de training 'Stoere Proever'
Waarom zit overal suiker in? Ik wil mijn kind absoluut geen suiker geven waardoor ik aangewezen ben op alles zelf bereiden. Hoe doen andere ouders/opvoeders dat met de vakantie in het buitenland?
Suiker wordt vaak toegevoegd om producten langer houdbaar te houden. Daarnaast worden we geboren met een voorkeur voor zoet eten, fabrikanten spelen hier dus echt op in! Door producten zoeter te maken verkoopt het beter. Eten zoveel mogelijk zelf maken, is inderdaad de beste optie, al is dat soms best een uitdaging. Suiker zit natuurlijk ook in fruit en groente, deze heb je ook nodig. Alleen een teveel aan (toegevoegde) suikers is niet gezond. Wanneer je eet volgens de richtlijnen van de Schijf van Vijf en hierbij let op de ‘dagelijkse aanbevolen hoeveelheid’ dan zit je goed. In het buitenland zijn er andere producten, daar kan je dan als tussendoortje beter voor een stuk fruit kiezen dan voor een koek.
Wat kan ik mijn kinderen het beste aan groentes geven de wintermaanden?
Iedere kleur groente heeft andere gezondheidsvoordelen. Varieer zoveel mogelijk met kleur op je bord, dan zit je altijd goed!
Mijn dochter wil geen groente eten of nieuwe dingen proberen. Ze gaat vaak mee met boodschappen en dan laat ik haar wel eens kiezen uit groente. Maar zodra het op haar bord ligt hoeft ze het niet. En helpen in de keuken wil ze niet. Wat kan ik doen?
Het is belangrijk dat je er geen druk op legt, maar haar meeneemt in de keuze wat ze wél wil proberen. De smaak van kinderen verandert regelmatig. Start met ruiken en voelen, bij het voorbereiden, tijdens het koken en het eetmoment zelf. Dat is ook al ervaren! De stap erna is pas proeven.
Wat als een baby van 10 maanden steevast de lepel weigert, en de mond stijf gesloten houdt, als ik haar eten aanbied (met een lepel)?
Heel herkenbaar dit. Wat kan helpen is haar het eten voorzetten in een schaaltje, zodat ze zelf iets kan pakken. Dat maakt het vaak al leuker dan ‘gevoerd’ worden. Smeren mag!
Mijn dochter slikt eten niet door, drinken uit de fles wel gewoon. Het lijkt alsof ze niet weet hoe ze vast voedsel moet doorslikken.
Je kan het beste gepureerd eten aanbieden en zorgen dat het kind rechtop zit.
Wat is een ‘goed’ toetje?
Een stuk fruit of yoghurt, eventueel met wat muesli of zaadjes erdoor (afhankelijk van de leeftijd).
Ik geef wel eens een cracker aan m’n zoontje van net 1 jaar wanneer hij zijn boterham niet wil eten. Ik begrijp dat dit niet verstandig is maar wil hem wel iets gezonds aanbieden. Wat kan ik doen?
Het helpt soms om de boterham op een andere manier aan te bieden, bijvoorbeeld in stukjes of een enkele in plaats van dubbelgevouwen. Af en toe een cracker geven mag best, je kunt dan kiezen voor een volkoren cracker zonder toegevoegde suikers. Een maiswafel ter afwisseling kan ook. De hoofdzaak is een boterham, vanwege de voedingsstoffen.
Mijn kind (8 maanden) weigert alles te eten als het ziek is, hij drinkt dan alleen kunstvoeding. Wat moet ik doen?
Drinken is altijd het belangrijkste. Groente of fruit pureren en een smoothie geven of yoghurt kan dan voedzaam genoeg zijn.
Wat kan je een 4 maanden baby als eerste geven?
Tussen de 4 en 6 maanden zijn het vooral oefenhapjes, deze vervangen nog geen borst- of flesvoeding. In principe mag je bijna alle gezonde producten geven, zoals; groente, fruit, aardappelen en pap. Het is belangrijk om goed naar je kind te kijken hoe het erop reageert, zoals; mondje open, happen en dat er geen dwang is. Jonge kinderen hebben een aangeboren voorkeur voor zoet. Om al positieve ervaringen op te bouwen, zou je kunnen starten met een paar zoete hapjes zoals; banaan, perzik, peer en meloen. Groente met een zachte smaak zijn bijvoorbeeld bloemkool, doperwtjes, boontjes, broccoli, worteltjes of pompoen. Varieer vervolgens ook met zuur en andere smaken. Op de website van het Voedingscentrum staat duidelijk uitgelegd wat je nog niet mag geven.
Hoe kan je het beste een kind van 15 maanden spelenderwijs leren eten maar dat het ook nog voldoende binnen krijgt? Ik wil het daar niet opdringen want dan verdwijnt die prikkel.
Bied verschillende soorten groenten en fruit aan waar jouw kind van kan kiezen. Het is leuk als je dit presenteert op een groot bord: een monkey plate. Start met ruiken en voelen, daarna komt pas de stap proeven.
Mijn zoon van 4 is een hele moeilijke eter en wil niks proeven. Hij heeft in de avond dan altijd nog honger. Moet ik hem dan nog wat geven, en zo ja wat?
Als hij aangeeft nog honger te hebben kan je zeker nog iets gezonds aanbieden. Iets ongezonds liever niet.
Onze peuter van 2,5 is te eigenwijs en koppig om te eten. Hij lust waarschijnlijk heel veel wel, maar hij maakt er een spel van om het NIET te eten. We hebben ALLES al geprobeerd, alle tips hanteren we al. Wat kunnen we dan nog?
Kinderen van deze leeftijd vinden proeven erg lastig en door hun autonomie maken ze er soms ook een spelletje van. Ons advies is: leg uit waarom het goed voor hem is. Bijvoorbeeld: van pindakaas kan je goed denken. Naast uitleg geven, is samen onderzoeken, ruiken en voelen ook een goede. Bied op verschillende momenten voeding aan.
Onze dochter maakt ook geregeld een spelletje van, met name, het avondeten. Bord wegzetten, bord dreigen te gooien etc. Hoe kun je hier het slimst op reageren zonder dat het een strijd wordt?
Hier kun je he best niet op reageren en het eten gewoon opnieuw aanbieden, zodat ze weet dat het spelletje geen effect heeft. Grenzen aangeven is wel belangrijk, maar verwoord dit positief: ‘ons bord laten we staan’ in plaats van: ‘niet gooien!’.
Mijn dochtertje van 2 eet al bijna een jaar geen groente meer. Hiervoor at zij alles en het werd steeds minder. Ik weet dat het een fase is maar het duurt wel erg lang…
Geef haar eens twee keuzes in welke groente ze wil eten. Mocht dit niet lukken, dan kan je het ook verbergen in een saus, soep of stamppot, of de groente pureren. Het heeft veel te maken met de angst voor proeven in deze leeftijdsfase. Verlaag de drempel door eten apart aan te bieden. Geen gemixte spaghetti bijvoorbeeld, maar de spaghetti, saus, vlees en groente apart. Zo herkent ze wat er op haar bord ligt en verlaag je de drempel. Ze leert dan ook structuren herkennen van verschillende producten.
Tip: maak eens smoothies met daarin stiekem wat spinazie of wortels. Geef het in een hervulbaar knijpzakje. Werkt super!
Mijn zoontje van 1 jaar heeft nu twee keer gehad dat hij vlak voor het slapen gaan (1x vóór de fles en 1x na de fles) zijn warme eten heeft uitgespuugd, maar niet ziek is. Wat kan hier de oorzaak van zijn?
Het lijkt erop dat hij teveel voeding krijgt; meer dan hij kan verteren. Hij lijkt daarmee over zijn verzadigingsgevoel heen te gaan. Het is belangrijk om te stoppen met eten geven als hij verzadigd raakt. Laat je zoontje langer rechtop zitten na het eten, zodat het eten goed kan zakken.
Mijn zoontje is verslaafd aan boterhammen. Hij probeert ’s avonds soms wel eens iets, maar altijd spuugt hij het weer uit. Hij is gewend dat hij dan toch een boterham krijgt. Hoe kom ik uit die vicieuze cirkel? want hem helemaal niks geven wil ik ook niet..
Wanneer je standaard iets anders geeft als hij het eten niet lust, dan weet hij dit snel genoeg. Het kan zijn dat hij het expres het uitspuugt, omdat hij liever een boterham heeft. Ons advies zou zijn overdag al groente en fruit aan te bieden op een monkey plate en op een ander moment een boterham. Koppel dit niet aan elkaar. Zo heeft hij tegen het avondeten al groente en fruit binnen. Tijdens het avondeten kun je duidelijk vertellen dat je een boterham alleen tijdens ontbijt en/of lunch geeft en dat ‘jullie s avonds warm eten hebben. Structuur geven helpt en dan ook niks anders geven. Een toetje staat los van de maaltijd, dus een gezond toetje kan dan nog wel.
Wat te doen met: een kind dat niet eens wil proeven, alle groenten tussen alles uitvist en alleen maar witte rijst of pasta zonder iets eet?
Kinderen in de leeftijdsfase van gemiddeld 2-6 jaar hebben last van voedselneofobie: de angst om onbekend voedsel te proeven. De drempel om te proeven ligt dan gelijk al heel hoog. Ze verwachten dat de smaak niet lekker is (zoals het eruit ziet) en hebben moeite met een andere structuur in de mond. De herkenning van wat er op hun bord ligt ontbreekt vaak. Het advies is om alles los aan te bieden in plaats van door elkaar heen en om te starten met ruiken en voelen. Uitleg geven waarom het goed voor je is blijft belangrijk. Maak er ook iets normaals van. Denk bijvoorbeeld aan tijdens het snijden van groente alvast reepjes paprika uitdelen. Eet het zelf dan ook, kinderen imiteren graag! Zo staat het ook even los van de tafelsituatie.
Mijn dochters van 6 en 3 jaar krijgen altijd brood tijdens het avondeten omdat wij het gevecht na vele keren niet meer leuk vonden. Wat is nou de beste aanpak om ze toch warm eten te laten eten? Volhouden kunnen ze heel goed en zonder eten op bed doen we niet uiteraard. Ik hoop op goeie tips.
Als ze standaard brood krijgen, dan gaan ze niet hun best doen om iets te proberen. Ga het gesprek met elkaar aan en onderzoek dit samen. Waarom is broccoli goed voor je? Maak samen een plan en start met kleine stappen. Laat de kinderen zelf af en toe een groente uitkiezen die ze willen proberen en daarnaast voegen jullie af en toe een groente toe. Start met twee groentes per week bijvoorbeeld. Start met ruiken, voelen en dan proeven. Advies is om op andere momenten een keer een warme maaltijd aan te bieden (bijvoorbeeld tussen de middag) en tussendoor al wat groente aan te bieden naast fruit. Denk aan: reepjes paprika, wortel, gehalveerde snoeptomaatjes, reepjes komkommer etc.
