Bij Doomijn spelen we veel met loose parts: speelmateriaal dat kinderen optimaal laat ontdekken en experimenteren. Waarom dit goed is voor de ontwikkeling van kinderen én hoe je dit thuis zelf met je kind doet, lees je in deze blog.
Losse speelmaterialen of loose parts zijn zogenaamde open einde materialen. Dit betekent dat het materialen zijn die verschillende functies hebben waardoor kinderen er allerlei kanten mee op kunnen in hun spel. Denk aan alledaagse voorwerpen of natuurlijke materialen zoals stof, blokken hout, kartonnen dozen, kastanjes, kurken, buizen etc. Loose parts zijn ook materialen die door kinderen gebruikt worden op een andere manier dan waarvoor de materialen bedoeld zijn. Een goed voorbeeld: spelen met het inpakpapier van het cadeau dat je net gekregen hebt!
Alles! En dat is precies het mooie eraan. Bied je kinderen loose parts aan, dan gaan ze ontdekken. Geef bijvoorbeeld kurken, stukken hout en een verbindingsmateriaal zoals plakband of lijm en kijk wat er gebeurt. Er is geen vooropgezet plan, geen goed of fout. Het kind is vrij om ermee te doen wat hij wil. Een ander voorbeeld: met een glijbaan kun je maar één ding doen. Voeg losse materialen toe zoals zand, takken, steentjes of doeken en de kans is groot dat er ander spel ontstaat.
Spelen met loose parts daagt kinderen uit om te experimenteren en hun eigen verhaal of creatie te bedenken. Dat stimuleert de creativiteit en verbeelding. Als kinderen mogen doen wat ze maar willen, en er geen kader en dus geen goed of fout is, kunnen ze écht creatief zijn. Ook is het spelen zonder opdracht goed voor hun zelfvertrouwen.
Zo kunnen we nog even doorgaan: want werkt het kind met kleine materialen? Dat is goed voor de fijne motoriek. Ook rekenen wordt gestimuleerd, want experimenteert een kind met het rangschikken van vormen, dan krijgt hij misschien een gaaf patroon! Daar kun je een tel-oefening mee doen. Daarnaast is spelen met loose parts vaak een duurzame manier van spelen doordat je alledaagse (rest)materialen als speelgoed gebruikt. We leren kinderen dus ook indirect respect voor de wereld en natuur te hebben.
We zien creatief bezig zijn als een proces: niet het resultaat is het belangrijkste, maar het ontdekken en creëren. Loose parts zijn daarbij een heel belangrijk onderdeel. Daarom kom je loose parts tegen op al onze locaties: soms netjes in potten of kratten zodat kinderen ze kunnen pakken wanneer ze willen, soms specifiek verzameld voor bij een leuke activiteit. Loose parts staan ook centraal in onze Verwonderhut van Jut en komen veel voor bij workshops op bijvoorbeeld de bso.
Zelf aan de slag met loose parts? Verzamel (samen met je kind) een leuke mix aan materialen: kijk vooral eens in de schuur, tuin of op zolder. Van keukengerei tot stukjes stof, dozen en andere materialen. Een leuk begin is je eigen verwonderbox!
Belangrijk: Als je loose parts verzamelt, denk dan aan veiligheid. Een baby die alles nog in zijn mond stopt geef je geen knopen, terwijl dat voor een kind van 10 jaar een hartstikke leuk loose part is. Stem de loose parts die je uitzoekt dus af op je kind. Bekijk deze infographic bijvoorbeeld.
Heb je loose parts verzameld? Dan kan het ontdekken beginnen! Elke keer dat je kind speelt met loose parts, kan het spel weer anders zijn. Die veranderlijkheid is de magie van loose parts, dus laat dat vooral gebeuren of moedig het aan. Je kunt je kind bij het spelen op weg helpen door open vragen te stellen. Wat kun je hiermee doen? Hoe passen deze materialen in je fantasiewereld, wat zijn het dan? Maar misschien is dat niet eens nodig. Het allerbelangrijkste is je kind vrij te laten in zijn spel en te zien waar zijn fantasie hem naartoe leidt.
PS Wil je loose parts-inspiratie? Volg het Instagram account van onze Anjutta over loose parts (@loosepartsplay_metjut).
Loose parts zijn dus open einde materialen, maar… niet alle open einde materialen zijn loose parts. Hoe zit dat?
